Την Δευτέρα 6 Απριλίου 2020 συμπληρώνουμε σχεδόν τέσσερις εβδομάδες με τα σχολεία κλειστά και δυο εβδομάδες που υπάρχει γενική απαγόρευση κυκλοφορίας στην χώρα μας λόγω του κορονοϊού. Συνθήκες πρωτόγνωρες και δύσκολες που λίγοι φαντάζονταν ότι θα μπορούσαν ποτέ να υπάρξουν και έχουν φέρει μεγάλες ανατροπές στη ζωή και την καθημερινότητα μας.
Τι είναι ο κορονοϊός;
Ο νέος αυτός ιός έχει επίσημη ονομασία SARS-CoV-2 ή αλλιώς κορονοϊός σοβαρού οξέος αναπνευστικού συνδρόμου τύπου 2. Πολλές φορές αναφέρεται και πιο απλά ως κορονοϊός της Γιουχάν και νέος κορονοϊός 2019. Ο ιός αυτός είναι υπεύθυνος για την ασθένεια με το όνομα COVID-19, επίσης γνωστή ως οξεία αναπνευστική νόσος 2019-nCoV. Ανιχνεύθηκε πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 2019 στην περιοχή Γιουχάν της Κίνας και μέχρι και σήμερα έχει εξαπλωθεί σε περισσότερες από 200 χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα.
Πως ξεκίνησε;
Αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά τον Δεκέμβριο του 2019 στην πόλη Γιουχάν της Κίνας. Το πιο πιθανό είναι να ξεκίνησε από μια μεγάλη υπαίθρια αγορά θαλασσινών, όπου υπήρχαν και πολλοί πάγκοι με ζωντανά ζώα. Οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει ακόμα με βεβαιότητα πιο ήταν το είδος ζώου που μετέδωσε στον άνθρωπο τον ιό. Πολλές πιθανότητες συγκεντρώνουν οι νυχτερίδες και ο παγκολίνος.
Πως εξαπλώθηκε;
Η κυβέρνηση της Κίνας αρχικά άργησε να κατανοήσει ότι πρόκειται για έναν νέο άγνωστο ιό και δεν αντέδρασε σωστά ώστε να απομονώσει τα μολυσμένα άτομα. Μέχρι το τέλος του Ιανουαρίου 2020 ο ιός εξαπλώθηκε σε πολλές Κινέζικες πόλεις κυρίως λόγω των ταξιδιών που έκαναν οι άνθρωποι κατά την Κινέζική Πρωτοχρονιά και του εύκολου τρόπου μετάδοσης του μεταξύ των ανθρώπων.
Σιγά σιγά ο ιός άρχισε να εμφανίζεται και σε άλλες χώρες από ταξιδιώτες που επισκέφτηκαν την Κίνα. Ταϊλάνδη, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ηνωμένες Πολιτείες, Χονγκ Κονγκ, Γαλλία, Αυστραλία, Καναδάς, Γερμανία, Φινλανδία, Ινδία, Ιταλία, Αγγλία και άλλες χώρες ακολούθησαν, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα. Αυτή η μεγάλη και γρήγορη εξάπλωση του ιού είναι ο λόγος που μιλάμε για πανδημία.
Ο Κορονοϊός στην Ελλάδα
Εμφανίστηκε και εξαπλώθηκε στην Ελλάδα από τις 26 Φεβρουαρίου 2020. Οι άνθρωποι που μολύνθηκαν τις πρώτες ημέρες είχαν σχέση με ανθρώπους που ταξίδεψαν στην Ιταλία, και με μια ομάδα προσκυνητών που είχαν ταξιδέψει στην Αίγυπτο και στο Ισραήλ στους Αγίους Τόπους.
Στις 10 Μαρτίου και ενώ τα κρούσματα είχαν αρχίσει να αυξάνονται κάθε μέρα, η κυβέρνηση πήρε την απόφαση να κλείσει τα σχολεία, ενώ από τις 23 Μαρτίου αποφασίστηκε απαγόρευση της κυκλοφορίας για να αντιμετωπιστεί η εξάπλωση του ιού.
Πως μεταδίδεται;
Παρ΄ όλο που ο ιός προέρχεται από τα ζώα, μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο πολύ εύκολα με τα σταγονίδια που εκκρίνονται όταν βήχουμε και φτερνιζόμαστε. Δεν ξέρουμε με σιγουριά πόσο μπορεί να μείνει στον αέρα, όμως έχουμε ενδείξεις ότι μπορεί να μεταφερθεί μέχρι και 2 μέτρα. Επίσης ο ιός μπορεί να μείνει ζωντανός πάνω σε αντικείμενα για κάποιες ώρες ως και μερικές ημέρες. Οπότε ένας συχνός τρόπος μετάδοσης είναι και με τα χέρια μας, καθώς ακουμπάμε διάφορα αντικείμενα και μετά πιάνουμε τα μάτια, την μύτη ή το στόμα μας.
Πόσο θα κρατήσει η πανδημία;
Δεν μπορούμε να το προβλέψουμε δυστυχώς. Είναι ένας νέος ιός, για το οποίο η γνώση μας είναι ακόμα περιορισμένη. Για παράδειγμα είναι άγνωστο εάν θα περιοριστεί το καλοκαίρι, όπως γίνεται και με την εποχική γρίπη.
Γιατί είναι επικίνδυνος;
Οι περισσότεροι νέοι άνθρωποι που δεν έχουν άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας, συνήθως δεν αντιμετωπίζουν μεγάλο πρόβλημα. Ακόμα και να κολλήσουν τον ιό το πιο πιθανό είναι να μην ταλαιπωρηθούν πολύ. Ο μεγάλος κίνδυνος αφορά τα άτομα που είναι μεγάλης ηλικίας ή έχουν κάποιες άλλες ασθένειες. Από την στιγμή που δεν υπάρχει ακόμα φάρμακο και εμβόλιο για τον ιό είναι δύσκολο να τα περιποιηθούμε αν τον κολλήσουν.
Σε πολλές χώρες που δεν πήραν έγκαιρα αυστηρά μέτρα απαγόρευσης κυκλοφορίας ο ιός εξαπλώθηκε γρήγορα και πάρα πολλά άτομα έχουν ανάγκη να βρεθούν στα νοσοκομεία. Ξαφνικά οι γιατροί, νοσοκόμοι και τα ίδια τα νοσοκομεία μας φαίνονται λίγα για να αντιμετωπίσουν μια κατάσταση που δεν την περίμενε κανείς. Ακόμα και ο απλός ιατρικός εξοπλισμός όπως μάσκες και γάντια έγινε σπάνιος.
Πως μπορούμε να προστατευθούμε;
Αυτή τη στιγμή το πιο βασικό είναι να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού. Για να το πετύχουμε αυτό μένουμε σπίτι, περιορίζουμε τις μετακινήσεις μας και τις επαφές μας με άλλους ανθρώπους και ακολουθούμε πιστά τους κανόνες προσωπικής υγιεινής πλένοντας συχνά και πολύ καλά τα χέρια μας, ιδίως πριν φάμε ή πριν ακουμπήσουμε το πρόσωπο μας.
Πως μπορούμε να φανούμε χρήσιμοι εμείς οι χάκερ;
Αυτή τη στιγμή γίνεται ένας μεγάλος αγώνας από επιστήμονες σε όλο τον κόσμο ώστε να μπορέσουν να δημιουργήσουν εμβόλια και φάρμακα για τον ιό. Επίσης καθημερινά πολλοί γιατροί και νοσοκόμοι εργάζονται χωρίς διάλειμμα για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες των ανθρώπων που αρρωσταίνουν, πολλές φορές χωρίς τον απαραίτητο εξοπλισμό. Η απότομη αύξηση της ζήτησης για πολλά είδη που χρησιμοποιούνται σε νοσοκομεία (μάσκες, προστασία προσώπου, γάντια, αναπνευστήρες κλπ) δυστυχώς τα έχει κάνει δυσεύρετα.
Πολλές εταιρίες, πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα ακόμα και σχολεία συμμετέχουν τον τελευταίο καιρό στην προσπάθεια για την αντιμετώπιση του ιού. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την προσπάθεια παίζουν οι τρισδιάστατοι εκτυπωτές με τους οποίους μπορούν να σχεδιάζουν και να κατασκευάζουν νέα αντικείμενα όπως μάσκες, προστατευτικά προσώπου, φίλτρα κ.λ.π. και το Arduino για τον σχεδιασμό έξυπνων συσκευών που θα μπορούσαν να βοηθήσουν σε αυτή την κρίση. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα.
Αναπνευστήρες
Οι αναπνευστήρες (ventilators) χρησιμοποιούνται στα νοσοκομεία για την παροχή οξυγόνου στους ασθενείς και με το ξέσπασμα της κρίσης η αυξημένη ζήτηση τους έχει κάνει δυσεύρετους. Πολλές ερευνητικές ομάδες έχουν δημιουργήσει ανοιχτά σχέδια για την κατασκευή αναπνευστήρων με κομμάτια που μπορούν να εκτυπωθούν από 3Δ εκτυπωτή, κινητήρες και έλεγχο από Arduino.
Προστατευτικά προσώπου
Τα προστατευτικά προσώπου χρησιμεύουν ως έξτρα προστασία για τους γιατρούς, νοσοκόμους και άλλους κρατικούς υπαλλήλους που έρχονται σε επαφή με άτομα που μπορεί να έχουν τον ιό. Αξιοποιούνται οι 3Δ εκτυπωτές για την κατασκευή του σκελετού.
Προστατευτικές μάσκες
Οι προστατευτικές μάσκες φοριούνται στο πρόσωπο καλύπτοντας το στόμα και την μύτη. Ο βασικός τους σκελετός εκτυπώνεται από 3Δ εκτυπωτή ενώ περιλαμβάνουν και φίλτρα στο μπροστινό τους μέρος.
Μεγάλο όνομα!!!